Met deze skills vergroot je jouw Creative Confidence

Juli 2022, Marjolein Hutting & Lisa Unlandt

Creative Confidence is het natuurlijke menselijke vermogen om met baanbrekende ideeën te komen en de moed om ernaar te handelen. Dat willen we allemaal wel kunnen. En goed nieuws: iedereen kan het! Alleen hebben we het in de loop der tijd enorm afgeleerd. Zijn bepaalde angsten een rol gaan spelen. En zijn we héél goed geworden in het veelal links laten liggen van onze rechterhersenhelft – de helft waarin verbeelding en emotie een grote rol speelt. Gelukkig kunnen we onszelf trainen op skills die je Creative Confidence vergroten. In deze blog lees je hoe.

Leuk en aardig, maar ik heb geen creatief beroep

Creative Confidence is fijn om te hebben: in elk beroep en in elke branche. Het maakt dat je op ieder moment de skills hebt om een probleem creatief aan te (durven) pakken. Een voorbeeld: een ziekenhuis in New York merkte hoe eng en soms zelfs traumatiserend een CT-scan voor jonge kinderen kan zijn. Toch is zo’n scanner essentieel om vroegtijdig narigheid op te sporen. In samenwerking met General Electric kwamen ze daarom met een baanbrekend idee: de CT Pirate Island Adventure. Een CT scanner die eruit ziet als een piratenschip, met daaromheen een avonturenverhaal waarin de patiënt de hoofdrol speelt. Reactie van de kinderpatiënten: ‘Mag ik nog een keer?’.

Beeld © GE Healtcare

Geef mij nu je angst

Creative Confidence is niet iets wat je kunt krijgen. Integendeel: het is iets wat we van nature allemaal al hebben. De kunst is om ‘erbij te kunnen’, in een maatschappij die flink is ingesteld op de linkerhersenhelft. Wat tussen jou en je Creative Confidence staat zijn één of meer van de volgende angsten:

• De angst om veroordeeld te worden: als kind gingen we los, maar hoe ouder we worden, des te meer we proberen om binnen de lijntjes te kleuren. Want stel je eens voor, dat je faalt in iets nieuws op je werk en anderen dat zien…

• De angst om controle te verliezen: oké, dit gaat helemaal goed! Je hebt echt een top idee bedacht, woohoo! Alleen… blijkt het in de praktijk niet te werken. En hebben anderen ook ideeën over hoe je het aan kunt pakken. Maar dan moet je wel ‘eventjes’ de controle loslaten.

• De angst om de eerste stap te zetten: dan heb je een leuk idee, maar ja, de uitvoering is toch wel erg spannend. Want wat als het niet lukt? Wat als het helemaal anders loopt? Wat als…?

• De angst voor het rommelige onbekende: binnen, in je eigen huis is het goed vertoeven. Je bent er bekend, weet wat er staat te gebeuren. Een schril contrast met de chaotische buitenwereld.

Voordat je verder leest: bekijk de bovenstaande angsten en kijk waar jij je het meest in herkent. Hieronder delen we per angst tips om je Creative Confidence te vergroten. Focus je dus vooral op welke dingen voor jou relevantie zijn – al ben je natuurlijk vrij om alle oefeningen te doen als je dat wilt!

Boost je Creative Confidence

Nu we die angsten hebben benoemd, is het hoog tijd om ze aan te pakken! Per angst zijn er verschillende skills die je daarbij kunnen helpen. Die skills komen voort uit de wereld van de wetenschap en improvisatietheater (als Creative Confidence ergens bij nodig is, is dat het wel….  anders staat er geen voorstelling). We lopen de angsten één voor één langs en geven je tips om ze aan te gaan!

De angst om veroordeeld te worden overwin je met deze skills

Laat het kind in je los

Het verschil tussen je 3 jarige zelf en hoe het nu gaat? Dikke kans dat je als peuter veel speelser was. Lekker kliederen, bewegen, ravotten, doen… Als we weer speels worden, laten we het oordelen makkelijker achterwege omdat we kinderlijker worden. We lachen dan meer, zijn blij en zijn te druk bezig met verwonderen om ons ook nog eens druk te maken om het oordeel van anderen (en jezelf). Wanneer je jezelf toestaat om te spelen, ervaar je hoeveel energie dat geeft. Kortom: herontdekt het spelende kind in jezelf!

Laat de ander stralen

Ook helpt de skill om anderen te laten stralen. Deze vaardigheid komt voort uit de improvisatie wereld maar is ook toepasbaar in je dagelijks werk. Wanneer je allemaal probeert om je ego aan de kant te zetten en de ander keihard te laten shinen haal je het beste uit elkaar. En als er dan wordt gefaald, ben je er voor elkaar. Wanneer je een speelse omgeving kunt creëren waarin alle mensen de ander laten schitteren, heb je een grote kans om de angst voor oordeel te verminderen.

Zo overmeester je de angst om controle los te laten

Faal glorieus

Controle loslaten kan best spannend zijn, maar juist als je geen controle hebt kunnen er prachtige dingen ontstaan. En heel eerlijk: controle is überhaupt een illusie. Het enige wat je wel in de hand hebt is hoe je op situaties reageert. Een skill die je hierbij helpt is leren glorieus te falen. Want falen is helemaal oké. Door flexibel te zijn en risico’s te nemen faal je misschien eerder, maar leer je er ook weer veel meer van. Of maar er op werk een spelletje van, door de mooiste faalverhalen met elkaar te delen. Falen mag, hoe glorieuzer, hoe beter!

Smash die aannames

Een andere skill is het loslaten van vooraf beschreven eisen of aannames. Aanname smashing dus! Bedenk je welke aannames je hebt bij een bepaald onderwerp en laat die lekker achterwege, zodat er ruimte is voor écht innovatieve ideeën. Voorbeeld: als het gaat om ‘vernieuwende saladedressing’ ben je waarschijnlijk geneigd om te denken aan nieuwe smaken. Maar als je de aanname dat dressing vloeibaar moet zijn weg laat, kun je ook op ideeën komen over de vorm, zoals saladepoeder. En bedenk je maar: als de mensen in dat ziekenhuis in New York ideeën hadden gezocht voor een klassieke CT-scan, had het piratenavontuur nooit bestaan.

Bang voor die eerste stap? Met deze skills overwin je ‘m

De grondleggers van het concept van Creative Confidence, Tom en David Kelley, zeiden het al heel mooi: ‘Ons mantra is “Maak je niet klaar, ga aan de slag!” De eerste stap zal veel minder ontmoedigend lijken als je er een klein stapje van maakt en jezelf dwingt om het nu te doen. In plaats van te stoppen en je angst toe te staan, begin je gewoon in de richting van de slang te kruipen.’

Wees in het hier en nu

Een skill die je daarbij helpt is aanwezig zijn in het moment. Een probleem is vaak geen probleem op dat specifieke moment, maar in je gedachten over de toekomst of het verleden. Even kort door de bocht gezegd: in het hier en nu heb je zelden een probleem – bijvoorbeeld zo’n spannende eerste stap – dus het loont om in het moment aanwezig te zijn.

Zeg ‘Ja, en’

De tweede skill die je ondersteunt in het overwinnen van deze angst, is oefenen met ‘Ja, en’ zeggen in plaats van ‘Ja, maar’. Met ‘Ja, en’ stel je je oordeel uit en houd je ruimte vrij voor alle opties, zodat er synergie (het geheel is groter dan de som der delen) kan ontstaan.

Zo tackle je de angst voor het rommelige onbekende

Train je aandacht

Buiten je comfortzone treden wordt makkelijker met mindfulness. Daarvoor hoef je niet 10 minuten op een rozijn te kauwen; het gaat om het trainen van je aandacht. Door die bewust te richten op wat er om je heen gebeurt, is er niet zoveel om bang voor te zijn in die rommelige buitenwereld. Vaak zijn het juist je gedachten over iets die het spannend maken, maar is de gebeurtenis zelf neutraal. Met je volle aandacht goed luisteren helpt ook bij deze angst: zo hoor je meer dan alleen de woorden die gezegd worden, en kun je ook nog eens signalen oppikken over hoe jouw idee waarschijnlijk wordt ontvangen.

Leg verbanden

Ook het leggen van verbanden is een skill die helpt. Het is de basis van creativiteit, en hoe onverwachter de ideeën of concepten zijn die je aan elkaar verbindt, des te vernieuwender de uitkomst. En laten er in het rommelige onbekende nou juist een hele hoop inspiratie voor het oprapen liggen! Dus vooruit, de deur uit en naar een plek waar je nog niet eerder was.

En nu?

Het belangrijkste is dat je in actie komt. Probeer eens een week lang veel vaker ‘Ja, en’ te zeggen en kijk wat er gebeurt. Pitch eens een ‘gek idee’. Ga naar plekken die je niet kent en faal glorieus. Je kon het als kind al heel goed, het zit al in je. Geef jezelf de ruimte, dan komt je Creative Confidence vanzelf weer naar boven.